Mity i prawdy na temat styropianu - co należy wiedzieć?

Mit nr 1.
Lżejszy styropian lepiej izoluje od cięższego, bo powietrze jest dobrym izolatorem.
Obalony!

Styropian w prawie 98% składa się z powietrza, które aby dobrze izolować musi być nieruchome. Przy niskich gęstościach powietrze jest zamykane w większych perełkach, a same perełki nie przylegają ściśle do siebie, co jest przyczyną pogorszenia ochrony cieplnej, jak i obniżenia własności mechanicznych. Pamiętajmy, warstwa styropianu, podobnie jak kołdra stanowi izolację naszego domu, i dlatego tak ważny jest wsad tej kołdry czyli waga styropianu, którą należy sprawdzić przed zakupem.

W przeszłości w budownictwie stosowano tzw. "pustki powietrzne", które zastępowały stosowane obecnie materiały termoizolacyjne. Standardem była szczelina o szerokości 5 cm, co odpowiadało 19 mm styropianu o lambdzie 0,040 [W/mK]. Zwiększanie szerokości szczeliny nie ma uzasadnienia, gdyż pogarszają się wtedy właściwości termoizolacyjne tej przestrzeni! Można zatem powiedzieć, że najlepsza pustka ma gorsze właściwości izolacyjne niż zaledwie 2 cm styropianu o lambdzie 0,040 W/mK!

Prawdą jest : Waga styropianu ma zasadnicze znaczenie przy wyborze styropianu.

Mit nr 2.
Lambda nie jest najważniejsza.
Obalony!

Najważniejszą cechą materiałów izolacyjnych jest deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła ? (lambda) [W/mK]. Często spotkamy się ze stwierdzeniem, że parametr ten nie może być zbyt istotny, skoro przyjmuje tak bardzo małe wartości. Bo jaka to różnica między 0,045 a 0,040? Wyobraźmy sobie przeciętny dom o powierzchni ścian około 250 m2, w zimowy dzień i temperaturze zewnętrznej -20°C i wewnętrznej +20°C. Dom ocieplony gorszym styropianem o lambdzie 0,045 będzie tracił o 200 W więcej energii, niż docieplony lepszym styropianem o lambdzie 0,040 W/mK. Czy stać Cię na świecenie 200 watowej żarówki codziennie przez całą zimę i wszystkie lata eksploatacji Twojego domu?

Prawdą jest: Współczynnik przewodzenia ciepła jest najważniejszą cechą styropianu.

Mit nr 3.
Styropian nie jest wytrzymały.
Obalony!

Styropian, w zależności od asortymentu, charakteryzuje się różnymi parametrami wytrzymałościowymi, określanymi wytrzymałością na rozrywanie (TR), ściskanie(CS) czy zginanie (BS). Im wyższa gęstość styropianu, tym lepsze parametry wytrzymałościowe. Warto zauważyć, że styropiany o wadze niższej niż 11 kg/m3 nie spełniają minimalnego poziomu wytrzymałości na rozrywanie TR 80 kPa. Dlatego nie zaleca się używania styropianów o lambdzie poniżej 0,042 czyli 0,043-0,045 i gorszych, jeśli ich waga jest mniejsza niż 11 kg/m3.

Prawdą jest: Im cięższy m3 styropianu, tym lepsze parametry wytrzymałościowe.

Mit nr 4.
Polistyren uwalnia gazy szkodliwe dla środowiska.
Obalony!

W procesie produkcji perełki polistyrenu, które zawierają środki spieniające, zostają podgrzane za pomocą pary wodnej i zwiększają swoją objętość 50-krotnie w stosunku do pierwotnej wielkości. Ten proces przebiega podobnie jak przy pieczeniu ciasta, tylko zamiast proszku do pieczenia wykorzystuje się środek spieniający, zwany pentanem, który można znaleźć również środowisku naturalnym, np. kwiatach. Pentan nie zalicza się do gazów cieplarnianych i dlatego nie niszczy warstwy ozonowej. Ponadto, gdyby EPS choć w najmniejszym stopniu zagrażałby zdrowiu lub życiu, nie dopuszczono by do pakowania i transportowania pożywienia w pudełkach ze styropianu.

Prawdą jest: Polistyren jest nieszkodliwy dla człowieka i środowiska.

Mit nr 5.
Styropian, jako tworzywo sztuczne, jest czynnikiem szkodliwym biologicznie.
Obalony!

Najlepszym dowodem na to, że styropian nie jest czynnikiem szkodliwym biologicznie są styropianowe ule z powodzeniem stosowane od ponad 40 lat. Pszczoły udowadniają, że czują się dobrze w takich domkach i wcześnie rozpoczynają produkcję miodu. Instynkt pszczół nie pozwoliłby na to, aby przebywać w niezdrowym środowisku.

Prawdą jest: Gdzie pszczoły czują się jak w domu, człowiek może się również zadomowić.

Mit nr 6.
Styropian nie jest długowieczny. 
Obalony!

Styropian nie daje schronienia ani mikroorganizmom ani najmniejszym istotom żyjącym. Tak jak wiele innych materiałów budowlanych np. szkło, cegła czy beton nie ulega biodegradacji. Z tego powodu jego działanie termoizolacyjne zostaje zachowane przez cały okres istnienia budynku. Przyjmuje się, że system ociepleń powinien przetrwać 30 następnych lat. To oczekiwanie dotyczy jednak tynków zewnętrznych, ponieważ żywotność materiałów termoizolacyjnych jest znacznie dłuższa. Poza tym od kilku lat funkcjonuje technologia docieplania ociepleń. Na już istniejące fasady pokryte zbyt cienką warstwą styropianu, przykleja się kolejną, grubszą warstwę.

Prawdą jest: Styropian jest trwalszy niż pokrywający go tynk i zapewnia ciepło dla następnych pokoleń.

Mit nr 7.
Po wykonaniu ocieplenia dom jest zagrożony pleśnią.
Obalony!

Bardzo często pojawia się stereotyp, że w ocieplonych domach zwiększa się ryzyko wystąpienia pleśni. Wręcz przeciwnie! Profesjonalna termoizolacja może nawet znacząco zmniejszyć zagrożenie związane z powstawaniem pleśni. Zasadniczo można powiedzieć, że im lepiej dom jest ocieplony, tym temperatura powierzchni ścian zewnętrznych jest wyższa i tym mniejsze zagrożenie pleśnią. Wytłumaczenie jest proste. Ciepłe powietrze może przyjąć dużo więcej pary wodnej niż zimne. Po dociepleniu powierzchnie ścian zewnętrznych mają wyższą temperaturę niż niedocieplone, zatem nie występuje zjawisko wykraplania pary będącej pożywką dla pleśni. Domy źle ocieplone są zatem bardziej narażone na pleśń.

Prawdą jest: Styropian po prostu chroni przed pleśnią.

Mit nr 8.
Ocieplenie się nie opłaca.
Obalony!

Niektórzy uważają, że ocieplenie domu styropianem po prostu się nie opłaca. Jeśli chodzi o rentowność ocieplenia, to zawsze trzeba brać pod uwagę tzw. koszty oczywiste, np. za rusztowanie lub prace związane z tynkowaniem. Jeśli więc zamierzamy poprawić estetykę budynku, to nierozsądnym jest nie wydanie dodatkowych 10-15% kosztów całego docieplenia, na izolację styropianową. Od trzeciego roku użytkowania ocieplonego budynku zostaje w kieszeni od 500 - 2000 zł rocznie, co pozwala na gromadzenie oszczędności na urlop, nowy samochód lub nową kuchnię. Nie ma lepszego materiału termoizolacyjnego z tak dobrą relacją ceny do jakości niż dobry styropian. A poza tym najbardziej optymalna grubość, którą powinniśmy zastosować do izolacji fasady mieści się w przedziale od 14 do 30 cm.

Prawdą jest: Nie ma lepszych materiałów termoizolacyjnych z lepszą relacją ceny do jakości niż płyty ze styropianu.

Mit nr 9.
Styropian jest tak szczelny jak plastikowa torba.
Obalony!

Parametrem, który charakteryzuje "szczelność" jest współczynnik oporu dyfuzyjnego µ. Im współczynnik jest większy, tym materiał budowlany jest bardziej paroszczelny. Standardowe płyty styropianowe EPS mają µ na poziomie 50-60 podobnie jak drewno świerkowe, cegła dziurawka czy beton, natomiast paroizolacje mają µ równe 10 000! Współczynnik ten dla specjalnie perforowanych płyt styropianowych kształtuje się na poziomie poniżej 10. Dzięki temu, że te płyty styropianowe "oddychają", znacząco skraca się proces osuszania w termoizolacji murów zawilgoconych.

Prawdą jest: Styropian przepuszcza gazy w tym parę, nie przepuszcza wody.

Mit nr 10.
Polistyren nie nadaje się do powtórnej obróbki.
Obalony!

Styropian należy do grupy surowców wtórnych. Zmielony może być przykładowo wykorzystany przy produkcji tynków oraz styrobetonu. Roztopiony granulat używa się do produkcji parkowych ławek, słupków ogrodzeniowych, zelówek itp. W zakładach cementowych materiał ten służy jako paliwo zastępcze. We wszystkich wymienionych przypadkach oszczędza się cenny olej opałowy.
Ponadto utylizacja fasad styropianowych nie przysparza już żadnych problemów. Po usunięciu tynku, płyty styropianowe zostają oderwane ze ściany i następnie rozdzielone. Alternatywnie można użyć frezarki.

Prawdą jest: Polistyren należy w 100% do grupy surowców wtórnych.

Mit nr 11.
Odpady styropianowe to odpady niebezpieczne.
Obalony!

Co się dzieje w momencie, jak ocieplony dom musi zostać wyburzony? Czy za 50 lub 100 lat mogą pojawić się góry styropianowych odpadów? Nie, teraz jest już wszystko jasne: styropian jest poszukiwanym surowcem wtórnym. W praktyce przy rozbiórce, styropian może zostać oddzielony od gruzu budowlanego.

Prawdą jest: EPS i XPS są pożądanymi surowcami wtórnymi.

Mit nr 12.
Styropian pochłania dużo energii w procesie produkcji.
Obalony!

Czy zdajecie sobie sprawę, że z każdym litrem oleju, który zużywany jest przy produkcji płyt styropianowych, można zaoszczędzić do 200 litrów oleju na potrzeby grzewcze? Jako przykład może posłużyć ocieplony dom z lat 70-tych. Do porównania można przyjąć nakład na energię pierwotną do produkcji styropianu z uzyskaną oszczędnością energii. Już po ok. 4 miesiącach osiągniemy pozytywny bilans. Nakład na energię pierwotną, która jest niezbędna do produkcji styropianu, zostaje odzyskany w ciągu całego życia 200 razy. Również do utylizacji wykorzystuje się dużo mniej energii, ponieważ EPS w 98% składa się z powietrza, a tylko w 2% polistyrenu.

Prawdą jest: Styropian jest najlepszym, pod względem bilansu ekologicznego materiałem izolacyjnym.